Publikacje

Strona główna / Publikacje

Zapraszamy do korzystania z naszych publikacji i materiałów edukacyjnych.

Powstają z myślą, by pokazywać i promować przyrodę regionu Krainy Łęgów Odrzańskich ze szczególnym podkreśleniem znaczenia Odry. Do tworzenia publikacji książkowych zapraszamy przyrodników-praktyków znających region od podszewki. Ich wiedza i doświadczenie to wyjątkowy zasób, który chcemy zachować i promować.

Z dumą możemy powiedzieć, że nasze wydawnictwa to pierwsze tego typu publikacje o przyrodzie Krainy Łęgów Odrzańskich.
Zachęcamy więc do lektury i zanurzenia się w odrzańskiej przyrodzie.

A do wyjść w teren polecamy nasze autorskie karty pracy. Mamy nadzieję, że będą z nich korzystać nie tylko nauczyciele czy edukatorzy, ale także rodzice, chcący wraz z dziećmi poznać region, w którym mieszkają i jego przyrodę. W kartach wskazujemy bowiem konkretne miejsca do ćwiczeń i zabawy. A więc w drogę!

ŁĘGI ODRZAŃSKIE
Dziedzictwo przyrodnicze doliny rzeki Odry

Autorzy: Grzegorz Bobrowicz, Krzysztof Konieczny
Współpraca: Ewa Smutyło, Justyna Tracichleb

Rok: 2018
ISBN: 978-83-936866-0-5

Odra, druga co do wielkości rzeka Polski, wciąż tętni życiem. Okresowe wylewy nieustannie kształtują jej wygląd i przyczyniają się do jej ogromnego przyrodniczego bogactwa. Szczególnie interesujący jest środkowy bieg rzeki, między Brzegiem Dolnym a Głogowem. Kraina ta nazywana jest Łęgami Odrzańskimi. Zachowało się tu jeszcze wiele naturalnych krajobrazów i siedlisk doliny wielkiej rzeki – poddawane okresowym zalewom lasy łęgowe i łąki, malownicze starorzecza, nadrzeczne skarpy. Jest to obszar o takim przyrodniczym bogactwie, jakiego daremnie by szukać w wielu naszych parkach narodowych. Odnajdziemy tu 88 gatunków roślin i zwierząt umieszczonych w Czerwonych Księgach: 22 gatunki roślin, 17 gatunków bezkręgowców i 47 gatunków kręgowców, w tym samych ptaków – 38 gatunków. To zdumiewające, że w środku Europy zachował się taki klejnot.
Łęgi Odrzańskie obejmują obszar doliny rzeki Odry od zbiornika zaporowego pod Brzegiem Dolnym do użytku ekologicznego „Łęgi Głogowskie” pod Głogowem, wraz ze strefą krawędziową doliny rzecznej. Zajmują powierzchnię około 500 km², a w ich skład wchodzi około 125 kilometrów biegu rzeki Odry. W książce opisujemy obszar obejmujący dwie ostoje Natura 2000 Łęgi Odrzańskie powiększony o otoczenie kluczowe dla zachowania niezwykłej przyrody Doliny Odry. Takie ujęcie pozwala na przedstawianie Łęgów Odrzańskich jako ważnego ekosystemu na tle Europy i Polski.
Przedstawiamy aktualne przyrodnicze bogactwo tego zakątka Dolnego Śląska. Wymieniamy rozpoznane dotychczas siedliska przyrodnicze, występujące tu gatunki roślin naczyniowych i zwierząt kręgowych oraz wybrane gatunki zwierząt bezkręgowych. Opisaliśmy i zilustrowaliśmy siedliska i gatunki najcenniejsze dla Łęgów Odrzańskich oraz charakterystyczne dla tego obszaru. Listy siedlisk i gatunków przedstawiono na podstawie badań własnych oraz w oparciu o bogatą literaturę dotyczącą Łęgów Odrzańskich, którą podano na końcu książki. Ostatni rozdział poświęciliśmy wędrówce przez najciekawsze miejsca na stu kilkunastu kilometrach Odry między Brzegiem Dolnym a Głogowem odbędziemy w dół rzeki, przemieszczając się czasem „ruchem konika szachowego” z jednej strony rzeki na drugą. Te same miejsca warto zresztą poznać z obu stron – Odra widziana raz z jednego, raz z drugiego brzegu potrafi przyjąć całkiem odmienny obraz. Liczymy, że nasza książkowa wędrówka zachęci do wielu prawdziwych nadodrzańskich wojaży.

Publikacja powstała w ramach projektu „Edukacja regionalna dla Krainy Łęgów Odrzańskich” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach działania LEADER PROW 2014-2020.

Ładne kwiatki
(Subiektywny) przewodnik po wybranych roślinach Krainy Łęgów Odrzańskich

Autor: Krzysztof Konieczny

Rok: 2022
ISBN 978-83-936866-1-4

Zapraszamy na botaniczną wycieczkę przez Krainę Łęgów Odrzańskich z Krzysztofem Koniecznym. Rozejrzymy się wśród starorzeczy, łąk i lasów. Zatrzymamy się tam, gdzie jest jeszcze szansa na ochronę ostatnich stanowisk roślin zagrożonych i ginących. W tej książce pozakazujemy te rośliny, które możemy zobaczyć, gdy kwitną łanowo i są w powszechnym uwielbieniu, ale też te, których prawie nikt nie ogląda lub o których mało kto wie, że istnieją. Kraina Łęgów Odrzańskich ciągle jeszcze jest pełna botanicznych niespodzianek, okazów, płatów i całych ogromnych połaci roślin. Zróżnicowana rzeźba terenu sprawia, że jeszcze w wielu miejscach mamy do czynienia z fragmentami roślinności o charakterze naturalnym, a tam właśnie zachowało się sporo gatunków rzadkich, specyficznych dla danego siedliska. Trudno wybrać z ponad tysiąca gatunków kilkadziesiąt charakterystycznych roślin, tym bardziej że mówimy o 12 gminach składających się na ten osobliwy obszar. Ich osią jest rzeka Odra ze swoją doliną i skarpami, ale już nieco dalej rozciągają się równiny i wysoczyzny opierające się o wzgórza, przeplecione obniżeniami, padołami i kotlinami. Wybór zatem jest subiektywny, oparty na tym, co charakterystyczne, ciekawe i budzące zachwyt podczas kilkudziesięcioletnich badań terenowych autora. Jak sam pisze: w tej książce będą to rośliny, których nie chcę „zrywać” pod żadnym pozorem, ale chciałbym nimi obdarować miłośników przyrody w postaci obrazów zatrzymanych na fotografiach. Przespacerujmy się zatem przez lasy, łąki i pola w poszukiwaniu botanicznych osobliwości Krainy Łęgów Odrzańskich.

Publikacja powstała w ramach projektu „Edukacja dla przyrody Krainy Łęgów Odrzańskich” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach działania LEADER PROW 2014-2020.

Atlas drzew i krzewów
Krainy Łęgów Odrzańskich

Autor: Andrzej Ruszlewicz

Rok: 2019
ISBN: 978-83-936866-4-3

Atlas został przygotowany z myślą o rozpoznawaniu drzew i krzewów, które możemy spotkać w dolinie Odry między Brzegiem Dolnym i Głogowem (Kraina Łęgów Odrzańskich
zwana dalej KŁO). Atlas ma ułatwić orientowanie się w rodzajach najpospolitszych drzew i krzewów rosnących nad Odrą. Gatunki umieszczone w atlasie są właściwe dla terenów nadodrzańskich, zwłaszcza zalewowych (Danielewicz W. 2008). Publikacja ma charakter popularnonaukowy, dlatego przyjęto wiele uproszczeń, które mogą budzić zastrzeżenia bardziej zaawansowanych czytelników. Jednak jej celem jest przede wszystkim nauczenie rozpoznawania najpospolitszych rodzajów drzew i krzewów, a także podanie wskazówek, jak rozpoznawać niektóre gatunki. Wieloletnie doświadczenia edukacyjne wskazują, że zbyt rozbudowane atlasy tworzą trudności w poznawaniu najbliższego otoczenia. Bardziej szczegółowo opisano gatunki właściwe dla doliny Odry (rozumianej jako tereny zalewowe i przyległe).Gatunki w atlasie ułożono w porządku alfabetycznym według nazw polskich.
Nazwy gatunkowe i pomoc w opisie zaczerpnięto między innymi ze strony „Atlas roślin Polski atlas-roslin.pl” (www.atlas-roslin.pl). Polecamy tę witrynę internetową dla początkujących i zaawansowanych osób zainteresowanych poznawaniem naszej flory.

Publikacja powstała w ramach projektu „Edukacja regionalna dla Krainy Łęgów Odrzańskich” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach działania LEADER PROW 2014-2020.